Nuanceverschillen.

 

In de afgelopen maanden heb ik vele mensen gesproken. Vooral mensen die een link hadden met een geloofsovertuiging, of een link met de LHBT+ gemeenschap, of beide.
Felle strijders voor de rechten van de LHBT+ gemeenschap, maar ook mensen die het niet zo eens zijn met deze manier van leven.
Stuk voor stuk zijn dit gesprekken geweest met één basis en één uitgangspunt
De basis van respect, en het uitgangspunt dat je het niet met elkaar eens hoeft te zijn aan het einde van het gesprek.
Wel is het zo dat de gesprekken zelf vaak werden aangevuld met nog wat app- of mailverkeer over en weer waarna het soms stopte, maar soms ook een heel mooi en waardevol contact overbleef.
Zo sprak ik met predikanten die de nashville verklaring ondertekenden, maar ook met moslims, zowel homoseksuele moslims als moslims die homoseksualiteit niet goedkeuren vanuit het geloof.
Ik wilde voor mijzelf een beeld vormen, zonder (voor)oordelen van anderen.
Tot nu toe is er nog niemand geweest die mij niet zijn/haar standpunt wilde uitleggen, ook met de wetenschap dat ik het zeer waarschijnlijk niet met ze eens zou worden, hebben ze allemaal toch de moeite genomen het gesprek aan te gaan. Ik ben daar dankbaar voor.

 

Op zich vertel ik waarschijnlijk niets nieuws als ik zeg dat het gesprek echt het verschil kan maken om juist dichter bij elkaar te komen. Je gaat toch over dingen nadenken, maar de mensen waarmee je spreekt gaan ook nadenken. Het gebeurde dan ook regelmatig dat we nog een afspraak maakten om onze bevindingen en gedachtengoed nogmaals aan elkaar voor te leggen.
Deze dialoog vind ik heel fijn en geeft het gevoel dat je gehoord word zonder dat je wordt veroordeeld om wie je bent, hoe je leeft of welk geloof je uitdraagt.
Uiteraard sprak ik ook veel mooie strijdende mensen. Toppers stuk voor stuk, met ieder hun eigen verhaal. Mensen die ik zeer waardeer, maar waar ik het ook niet altijd mee eens ben op bepaalde vlakken.
Gelukkig hoeft dat ook niet.

 

Wat me vooral opviel in de vele gesprekken is dat er soms echt hele kleine nuanceverschillen zijn die mensen uitelkaar drijven, terwijl als je ze naast elkaar legt het eigenlijk gek is.
Zo sprak ik een hetero moslim man (om maar even de hokjes te gebruiken) over homoseksualiteit. Boeiend gesprek en hij gaf een mooi voorbeeld over hoe mensen kunnen denken (en ook vaak denken):
Als je al Nederlandse hetero man zegt dat je er niet over denkt om iets net een man te moeten doen, dan vinden mensen dat logisch, want je bent hetero.
Als een hetero moslim man exact ditzelfde zinnetje uitspreekt, wordt hij al snel radicaal beschouwd.
Wat is het verschil?

 

Ook sprak ik verschillende predikanten die de nashville verklaring ondertekenden. Wat ze eigenlijk los van elkaar allemaal benoemden was hun identiteit die zij linken aan de bijbel en hun geloof. Zij voelen deze levensvisie als hun identiteit en het wordt dan ook slecht begrepen dat mensen die voorvechter zijn voor identiteit, tegen hun identiteit aan zitten te schoppen.
Ik vond het boeiende gesprekken, waarmee ik goed verder kan en waar ik ook ingangen kan gaan vinden met mijn project.
Overigens is mijn visie en gevoel over identiteit anders als die van hun, maar geeft wel heel goed aan hoe lastig het is.
De starheid waarmee ze haast angstvallig aan dat ene onderdeel in de bijbel vast lijken te houden, stoot velen tegen de borst en beschadigd mensen ook. Vooral jonge mensen. Dit stuit begrijpelijk op veel onbegrip en wordt niet als identiteit beschouwd, maar als een slechte levensvisie.

 

Nu kom ikzelf uit een atheïstisch nest, maar vind het geloof boeiende materie. Vooral het feit dat onder de streep eigenlijk iedereen in God geloofd en eigenlijk toch zoveel stromingen zijn ontstaan door ruzies en zelfs oorlogen.
Ook beangstigt me de starheid wel eens. Niet in de laatste plaats omdat ik van dichtbij meemaakte wat die starheid met iemand kan doen, maar ook omdat mensen zelf niet meer zo goed na lijken te denken en als een soort gehersenspoeld persoon achter de meute aan lijkt te lopen.
Denk hierbij aan het paasverhaal waarbij de mensen ervoor zorgen dat een onschuldig man aan het kruis wordt genageld en een misdadiger wordt vrijgelaten.
Waar komt dat beïnvloedbare gedrag vandaan?
Hoe kan het dat de drang om ergens bij te horen zoveel groter is dan in alle nuchterheid zelf na te denken en een eigen mening te vormen. Maar waarschijnlijk is dat een heel atheïstische gedachte.

 

Het in hokjes plaatsen van mensen lijkt verwerpelijk, maar mensen voelen zich blijkbaar wel prettig in een hokje. En hoe hoger de wanden van dat hokje, hoe groter het gevoel van veiligheid voor degene die zich erin bevindt, maar ook hoe moeilijker het wordt om die wanden af te doen brokkelen.
En deste moeilijker ook om uit het hokje te breken als je je daar niet prettig in voelt.

 

Nu mag hier in Nederland iedereen zijn mening hebben en naleven. Gelukkig maar. Hoewel ik wel vind dat de grens tussen kwetsen en vrijheid van meningsuiting wat vaag is en er eigenlijk nog niemand is geweest die me echt die grens kan uitleggen.
Ik vind zelf dat als je iemand kwetst met je mening dat je hier een dialoog over aan kan gaan, en dit niet verder uit de hand moet laten lopen. Helaas is bij velen dat station al voorbij en is het grote moddergooien al een tijdje bezig en moet je erg veel moeite doen om nog een fatsoenlijk gesprek met iemand te voeren zonder dat je partij kiest, en lijkt die kloof steeds rafeliger en dieper te worden.

 

En dan heb je als klap op de vuurpijl een minister van onderwijs die een ongelooflijk verkeerde, kwetsende opmerking maakt over reformatorisch onderwijs dat homoseksualiteit in een verklaring mag worden afgewezen.
Nu mag je een mening hierover hebben, maar als minister van onderwijs, de man die verantwoordelijk is voor veiligheid van leerlingen op alle scholen, mag je je op deze manier nooit maar dan ook nooit uitspreken.
Daarmee kun je de veiligheid namelijk niet meer garanderen op de scholen. Je geeft namelijk het seintje aan jongeren (en ook ouders) dat ze homoseksualiteit mogen afkeuren, met alle gevolgen die ik niet hoef uit te leggen. En dit kan ook buiten reformatorische scholen grote gevolgen krijgen.
Nu trok hij een dag later zijn keutel wel weer in, maar het is wel gezegd en jongeren hebben dit ook gehoord. Ik hoop dat de gevolgen van deze opmerking binnen de perken zullen blijven.
Overigens heeft dit ook wel weer iedereen op scherp gezet en is het gesprek hierover actueler dan ooit, ook binnen geloofsgemeenschappen wat mijns inziens dan wel een positief effect is om het maar positief af te sluiten.